تنوين

از مجموعه مقالات ادبى

       تنوين از نشانه‌های قيد ساز زبان عربى است و تنها به روى واژگان عربى مى نشيند . مانند : فعلاً . حتماً و...

نشاندن اين نشانه بروى واژگان فارسى خطاست ، مانند : 

(( ناچاراً )) كه مى بايست گفت : (( به ناچار )) و يا : (( خواهشاً )) كه مى بايست گفت : (( خواهش مى كنم )) يا (( گاهاً )) كه مييايست گفت : (( گه گاه ))

گروهى حتا پا را از مرز خطا هم فراتر نهاده و به روى كلمات انگليسى نيز اين نشانه را مى افزايند كه غلط است .

مانند :

 تلفناً . آژانساً و ....

 در زبان عربی سه نوع تنوين وجود دارد

تنوین نصب اً يا ـاً مانند : (( فعلاً )) يا ((حتماً ))

تنوین رفع مانند : (( رجلٌ عالمٌ )) يا (( مضافٌ‌الیه ))

تنوین جرّ مانند: (( فوق الاشارةٍ ))

در زبان فارسى بيشتر تنوینِ نصب مورد استفاده قرار ميگيرد .

        در دو دهه ى اخير نوشتن حرف ( ن ) به‌جای تنوین به وسيله ى گروهى پيشنهاد شد . يعنى : همانطور كه واژه به لفظ در مى آيد همانگونه نوشته شود . مانند : نوشتن ( فِعلَن ) به جاى ( فعلاً )

  و اما ...

براى اولين بار مرحوم صادق هدایت در کتاب طنز آلود معروف خود { وغ‌وغ ساهاب } به‌جای استعمال نشانه ى تنوین از نوع نصب از حرف { نون } بهره برد . براى مثال :

 ( مثلاً ) را ( مثلن ) نوشت كه 

 بعدها اين اقدام ميان برخى از نویسندگان ايران به رسميت شناخته شد .

اديبى بنام (( داریوش آشوری )) نظر مخالف خود را با اين اقدام ابراز كرد و گفت :

 استفاده از حرف (( نون )) بجای تنوین كارى بيهوده و خطاست و موجب عدم شناسايى واژگان فارسى از عربى مى شود . در حقيقت با نشانهٔ تنوين قيد ساز می‌توان واژگان عربی را از فارسى باز شناخت !

اما همگان ميدانند كه جز با نشانه ى تنوين ؛ كلمات عربى را مى توان از راههاى ديگرى ؛ مانند مشتقات تميز داد و در مجموع كلام جناب آشورى عميق به نظر نمى رسد .

فراموش نشود هر واژه ى تنوين دار عربى معادل فارسى يا عربى يا فارسى ، عربى نيز دارد و افرادى كه مايل نيستند در نوشتارهاى خود از واژگان تنوين دار استفاده كنند مى توانند از معادل فارسى يا عربى و يا از تركيب هر دو زبان بهره برند.

مانند ؛

 فعلاً : در حال حاضر . هم اكنون . هنوز . تا كنون . اينك

حتماً يا يقيناً : بدون شك. بدون ترديد

احتمالاً : شايد . گويا . گويى  

   كرج . فرديس . بهار ١٣٩٦

فضل الله نكولعل آزاد

Www.fazlollahnekoolalazad.blogfa.com

Www.lalazad.blogfa.com